Lạc tiên - Dược liệu Ninh Hiệp

1. Đặc điểm của cây Lạc tiên

     Lạc tiên còn gọi là cây lạc, cây nhãn lồng (Nam Bộ), lồng đèn, hồng tiên, long châu quả, mắc mát (Đà Lạt). Tên khoa học Passiflora foetida L. Thuộc họ Lạc tiên Passifloraceae.

     Lạc tiên có thân mềm và thuộc họ cây leo, có nhiều lông. Lá Lạc tiên màu xanh sẫm, được chia làm 3 thùy gồm phần đuôi có cấu tạo phình to và thon nhọn dần về phía đầu. Hoa lạc tiên mọc ra ở giữa kẽ lá, cánh hoa màu trắng nhưng gần về phía nhụy lại phớt tím và có tua lông bao quanh.

     Quả lạc tiên hình tròn, khi còn non màu xanh và khi chín quả chuyển sang màu vàng.

     Cây lạc tiên mọc hoang khắp nơi ở nước ta. Chúng ta có thể bắt gặp cây lạc tiên ở bất kỳ ở ven sông, suối, trong bụi rậm hoặc kể cả vườn nhà, …

2. Lợi ích của cây Lạc tiên

     Lạc tiên dùng được cả ở trạng thái khô và tươi. Đối với những cây tươi, sau khi thu hái có thể sử dụng ngay, song lại không bảo quản được lâu. Trong khi đó, dạng khô lại bảo quản được lâu, dễ vận chuyển. Và dù ở trạng thái khô hay tươi thì lợi ích của Lạc tiên không biến đổi.

Theo các nghiên cứu, Lạc tiên có thành phần hoạt chất đa dạng và phong phú:

• Alcaloid 0,033%, trong đó có harman, Flavonoid 0,074%, Saponin
• Saporanetin, Passiflorin, Vitexin, Sapomarin, Harmin, Harmol, Harmalol, Hermalin, Chất xơ.
• Giàu khoáng chất và các loại vitamin như A, C…
• Bên cạnh đó, ở quả chín có chứa lượng muối khoáng lớn như P, Ca, Fe.

Một số tác dụng của lạc Liên:

• An thần, giúp giấc ngủ ngon: Chiết xuất alcaloid chứa trong thành phần Lạc tiên có thể giúp kìm hãm sự hoạt động của cafein giúp thần kinh được thư giãn, giảm stress và an thần. Bởi vậy, người bệnh có thể ngủ sâu hơn, ngon hơn.
• Hỗ trợ bệnh lý tim mạch, hồi hộp trống ngực: Flavonoid khắc phục chứng tim đập nhanh, tăng cường lưu thông máu trong cơ thể giúp cho cơ thể luôn cảm thấy thoải mái, sảng khoái, …
• Lạc tiên giúp thanh nhiệt, giải độc, tốt cho người bị mụn nhọt.
• Lạc tiên có thể ức chế các cơn co thắt, giúp giãn cơ trơn trong hệ thống khối cơ của cơ thể. Vì vậy, Lạc tiên hỗ trợ điều trị các cơn đau tử cung.
• Ngoài ra, Lạc tiên còn chứa các hợp chất có tính kháng viêm, kháng khuẩn giúp cải thiện tình trạng đau xương khớp hay nâng cao sức khỏe của các bộ phận gan, thận, …

3. Một số bài thuốc sử dụng cây lạc tiên để điều trị bệnh 

        Hiện nay, cây Lạc tiên được sử dụng rất nhiều cách để trị bệnh. Tùy vào mục đích sử dụng, có thể dùng Lạc tiên với các liều lượng khác nhau. Dưới đây là một số bài thuốc sử dụng cây Lạc tiên:

Chữa mất ngủ và suy nhược thần kinh

       Để cải thiện tình trạng mất ngủ, có thể sử dụng cây theo hai cách như sau:

• Dùng để nấu canh: Hái ngọn lạc tiên tươi, rửa sạch với nước. Ngâm lạc tiên với nước muối pha loãng để loại bỏ tạp chất, bụi bẩn. Sau đó sử dụng Lạc tiên giống như rau để nấu canh.
• Sắc nước uống: Sử dụng 8 -16g Lạc tiên rồi đem sắc lấy nước để uống hàng ngày, có thể thêm cả tâm sen để hiệu quả được nâng cao hơn.

Hỗ trợ điều trị viêm da, ngứa, ghẻ

      Với những trường hợp bệnh nhẹ hoặc mới khởi phát, có thể sử dụng Lạc tiên để cải thiện tình trạng. Theo đó, sử dụng một nắm to lạc tiên, sau đó bỏ vào khoảng 1 lit nước, nấu sôi, đun nhỏ lửa để các tinh chất của Lạc tiên hòa tan hết vào nước. Dùng nước để tắm, ngâm hoặc thấm lên vùng bị bệnh đều rất tốt.

Bài thuốc thanh nhiệt, mát gan

       Sử dụng Lạc tiên để giải độc, giải nhiệt cơ thể. Để phát huy công dụng tối đa của Lạc tiên nên sử dụng quả chín mọng. Quả chín 500g, cắt đôi, nạt hết ruột rồi đem ép lọc chắt lấy nước. Sau đó, cho thêm 250g đường và 1lit nước, trộn tất cả với nhau, sẽ tạo ra một loại nước giải khát bổ dưỡng, nhiều vitamin. Sử dụng hàng ngày để có hiệu quả tốt.

Bài thuốc trị đau nhức khớp

      Dùng 500g lạc tiên, 100g lá khổ qua, 300g hoa thiên lý. Đem tất cả hỗn hợp trên đi rửa sạch rồi phơi khô. Sau khi hỗn hợp đã khô thì sao cho vàng lên và hạ thổ trong vòng 1 tháng. Sau 1 tháng, đem hỗn hợp đi tán thành bột mịn. Mỗi lần sử dụng khoảng 3 thìa cà phê bột cùng với 100ml nước nóng, khuấy đều và uống.

Điều trị căng thẳng

      Với những người thường xuyên làm việc quá sức, chịu nhiều áp lực, thường xuyên trong tình trạng mệt mỏi, có thể thực hiện bài thuốc: Sử dụng Lạc tiên tươi rồi đem phơi khô hoặc thực hiện sao vàng hạ thổ. Khi nấu, cho thêm 250g râu ngô, ¼ thìa muối hạt cùng với 500ml cho vào nồi đất. Sắc hỗn hợp này nhỏ lửa tới khi cạn đi một nửa thì tắt bếp. Sử dụng hỗn hợp này ngày 2 lần vào buổi trưa và tối sẽ cải thiện tình trạng căng thẳng và mệt mỏi hiệu quả.

      Với sự đa dạng và phong phú về tác dụng, song chúng ta không nên thoải mái sử dụng lạc tiên theo ý thích mà phải tham khảo ý kiến người có chuyên môn, y bác sĩ để kiểm soát rủi ro và những tác dụng không mong muốn.

Nguồn: Tổng hợp